Boyun Kemiği Kırığı Nedir?
Boyun kemiği kırığı (servikal vertebra kırığı), omurganın boyun bölgesini oluşturan kemiklerden birinin (servikal vertebra) kırılmasıdır. Boyun bölgesi, omurilik ve sinir köklerinin geçtiği hayati bir bölgedir, bu nedenle boyun kemiği kırıkları ciddi sonuçlar doğurabilir. Kırığın şiddeti ve omuriliğe verdiği zarar, hastanın felç olmasına veya ciddi nörolojik komplikasyonlara yol açabilir.
Boyun Kemiği Kırığının Belirtileri:
- Şiddetli boyun ağrısı
- Boyun hareketlerinde kısıtlılık
- Uyuşma, karıncalanma, veya güçsüzlük
- Ciddi durumlarda nefes alma güçlüğü veya felç
Yönetmelik Kapsamında Boyun Kemiği Kırığının Değerlendirilmesi
Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik kapsamında, boyun kemiği kırığının maluliyet oranı belirlenirken şu kriterler göz önünde bulundurulur:
1. Kırığın Yeri ve Ciddiyeti:
- Kırığın servikal omurganın hangi bölgesinde meydana geldiği, kırık parçalarının omuriliğe zarar verip vermediği ve omurga stabilitesinin bozulup bozulmadığı değerlendirilir.
- Kırığın iyileşme durumu ve tedavi sonrası kemiklerin düzgün kaynaması incelenir.
2. Fonksiyonel Kayıplar:
- Kırık sonucu oluşan kalıcı hareket kısıtlılığı, boyun hareketlerinde azalma, baş hareketlerinde kısıtlama ve boyun stabilitesinin kaybı değerlendirilir.
- Omurilik zedelenmesi durumunda meydana gelen felç, duyusal kayıplar, refleks bozuklukları gibi nörolojik etkiler dikkate alınır.
3. Komplikasyonlar:
- Kırık sonucu sinir hasarı, omurilik zedelenmesi, solunum yetmezliği veya diğer ciddi komplikasyonların olup olmadığı değerlendirilir.
Maluliyet Oranlaması
Boyun kemiği kırığı için maluliyet oranı, kırığın ciddiyetine, hastanın durumuna ve iyileşme sürecine bağlı olarak belirlenir:
- Minimal Fonksiyon Kaybı: Eğer kırık düzgün iyileşmiş ve omurilik hasarı oluşmamışsa, maluliyet oranı düşük olabilir (%10 - %20).
- Orta Düzeyde Fonksiyon Kaybı: Eğer hastada kısmi omurilik zedelenmesi, boyun hareketlerinde kısıtlama veya hafif nörolojik bozukluklar mevcutsa, oran orta düzeyde olabilir (%20 - %50).
- Ciddi Fonksiyon Kaybı: Eğer kırık sonucunda ciddi nörolojik bozukluklar, kalıcı felç veya solunum problemleri gibi ciddi komplikasyonlar gelişmişse, maluliyet oranı yüksek olabilir (%50 - %100).
Değerlendirme Süreci
- Tıbbi İnceleme: Uzman hekim, kırığın ciddiyetini, kırık sonrası oluşan nörolojik bozuklukları ve omuriliğin durumunu değerlendirmek için görüntüleme yöntemleri (MRI, CT) ve nörolojik testler yapar.
- Engellilik Sağlık Kurulu: Kurul, hastanın günlük yaşam aktivitelerine etkisini, fonksiyonel kayıplarını ve genel durumunu değerlendirir ve yönetmelik doğrultusunda maluliyet oranını belirler.
- Raporlama: Değerlendirme sonucunda belirlenen maluliyet oranı raporlanır ve rapor, sürekli veya süreli olarak düzenlenir ve Sağlık Bakanlığı sistemine kaydedilir.
Not:
Bu oranlar genel bir kılavuz sunmaktadır ve her hasta özelinde farklılık gösterebilir. Boyun kemiği kırığı gibi ciddi bir yaralanma, her bireyde farklı etkiler yaratabileceğinden, her vaka bireysel olarak değerlendirilmelidir. Kesin oranlar, Engellilik Sağlık Kurulu'nun detaylı değerlendirmesi sonucunda belirlenir.